Jakie tajemnice skrywa kozibród łąkowy?

Występuje pospolicie w całej Polsce, choć w przeszłości był uprawiany jako warzywo. Kozibród łąkowy, bo o nim mowa, do dziś zadowala podniebienia w wielu krajach Europy m. in. we Włoszech. Choć wyglądem przypomina kwiaty mniszka lekarskiego, to znacznie różni się od niego właściwościami i zastosowaniem.

Kozibród łąkowy – charakterystyka

Kozibród łąkowy (łac. Tragopogon pratensis) występuje powszechnie w całym kraju, a także w pozostałej części Europu i części Azji. Roślinę tę można spotkać na łąkach, przydrożach oraz w rowach. Okres kwitnienia przypada od maja do lipca, a czasem nawet września. Jest to roślina dwuletnia (bylina). Wysokość kozibrodu wynosi około 50 centymetrów, choć zdarzają się osobniki dwukrotnie wyższe. Kozibród łąkowy pod powierzchnią ziemi wytwarza kłącze, czyli zmodyfikowaną łodygę. Od niej odchodzą korzenie przybyszowe. Kwiatostan kozibrodu składa się z wielu żółtych, języczkowych płatków. To właśnie ze względu na kwiaty, bywa mylony z mniszkiem lekarskim. Drugim podobieństwem jest wydzielający się po uszkodzeniu sok mleczny. Kwiatostany zamykają się w godzinach popołudniowych i wieczornych.

Kozibród łąkowy – zastosowanie

W polskiej kuchni kozibród łąkowy nie zyskał takiej sławy jak we Włoszech. Mieszkańcy Półwyspu Apenińskiego wykorzystują kozibród na wiele sposobów. Kłącza zbierane są najczęściej jesienią lub wiosną i służą jako dodatek do wielu dań. Młode liście i pędy stanowią z kolei element wielu sałatek oraz zup. Mogą być zjadane na surowo. Szczególnie pożądane są same kwiaty tej rośliny. Wykorzystywane są one jako jadalna dekoracja dla wielu dań, co wzbogaca wygląd estetyczny potraw. Najczęściej blanszuje się je na maśle i w takiej formie uchodzą za przysmak.

Kozibród łąkowy od wieków ma swoje miejsce w medycynie ludowej. Kłącza tej rośliny wykorzystywano w leczenie chorób układu oddechowego. Działanie tej rośliny miało polegać na ułatwieniu odkrztuszania wydzieliny dróg oddechowych. Z kozibrodu przygotowuje się odwar oraz syrop. W obu przypadkach wykorzystuje się głównie kłącza tej rośliny.

Mówi się również, że kozibród łąkowy wpływa korzystnie w przywracaniu utraconego apetytu. Dawniej wykorzystywano go także do leczenia zgagi oraz problemów z wątrobą i drogami żółciowymi. Kozibród łąkowy to źródło witamin oraz mikro- i makroelementów takich jak magnez, selen czy potas. W przypadku ziół należy jednak mieć świadomość, że większość z nich wykorzystywane było w medycynie ludowej za czasów, gdy nauka ta dopiero raczkowała. Obecnie w przypadku problemów zdrowotnych należy zasięgnąć porady lekarza.

Kozibród łąkowy jest uwielbiany przez wiele zwierząt roślinożernych. Bydło i dziki wprost przepadają za tą rośliną. Jeżeli jednak kozibród występuje licznie na terenach pól uprawnych, może mieć zanieczyszczać zbiory. Dlatego też z punktu widzenia uprawy, roślina ta bywa uważana za chwast.

Wiele roślin występujących powszechnie skrywa swoje tajemnice. Znaczna część z nich wykorzystywana jest w zielarstwie. Okazuje się, że rośliny na które w Polsce nie zwraca się na co dzień uwagi, w innych krajach owiane są dobrą sławą i mają szerokie zastosowanie.